Z pojęciem „wskaźniki referencyjne” najczęściej spotykamy przy treściach dotyczących oprocentowania kredytów hipotecznych, konsumenckich czy firmowych. Nie każdy zna jednak ten termin. Czym zatem są wskaźniki referencyjne i jakie mają znaczenie dla klientów banków?
Wskaźniki referencyjne – definicja i zastosowanie
Wskaźniki referencyjne to wskaźniki stosowane na rynkach finansowych. Na ich podstawie banki m.in. ustalają oprocentowanie kredytów, lokat, produktów strukturyzowanych, papierów dłużnych i innych instrumentów finansowych. Dzięki wskaźnikom referencyjnym strony umów mogą określać swoje wzajemne zobowiązania i rozliczać transakcje.
Kto opracowuje wskaźniki referencyjne?
Wskaźniki referencyjne są opracowywane przez niezależnych od banków administratorów. Ich zadania obejmują:
- określanie i zarządzanie mechanizmami wyznaczania wskaźnika,
- gromadzenie, analizowanie i przetwarzanie danych niezbędnych do wyliczenia wskaźnika,
- wyznaczanie wskaźników zgodnie z przyjętą przez siebie metodą i w oparciu o zebrane dane.
Na wartość wskaźników referencyjnych wpływa przede wszystkim sytuacja ekonomiczna na rynku. Metoda ich wyznaczania jest dobierana w taki sposób, aby pomiar rynku był dokładny i rzetelny.
Rozporządzenie BMR a wskaźniki referencyjne
Na zasady opracowywania wskaźników referencyjnych w największej mierze wpływa Rozporządzenie BMR (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszu inwestycyjnego i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz Rozporządzenie (UE) nr 596/2014).
Rozporządzenie BMR wyznacza również standard nadzoru nad instytucjami, które się tym zajmują. Powstało w odpowiedzi na kryzys finansowy z lat 2008-2009. Rozporządzenie BMR stosuje się w całej Unii Europejskiej od 1 stycznia 2018 roku.
Jak zmiana wskaźnika referencyjnego wpływa na produkty finansowe?
Oprocentowanie produktów bankowych opartych o zmienną stopę procentową zależy w znacznej mierze od wartości wskaźnika referencyjnego zastosowanego w umowie. Jest to szczególnie istotne w przypadku większości kredytów hipotecznych. Na ich oprocentowanie składają się:
- wskaźnik stopy procentowej (np. WIBOR, EURIBOR),
- marża banku.
Wzrost wskaźnika stopy procentowej oznacza wzrost oprocentowania kredytu, a spadek – zmniejszenie oprocentowania.
Więcej informacji o najważniejszych dla polskich konsumentów wskaźnikach znajdziesz na stronie Banki w Polsce.